L'IEO, per l'occitan

Occitània es lo nom donat als país de lenga occitana, en Espanha, França e Itàlia (mai de detalhs après). Dins aquels país, levat Espanha, que l'aranés - la varianta locala - i ten un estatut e una proteccion legala - la lenga es en situacion minorada. Es pas ensenhada que d'un biais facultatiu, o mercé lo trabalh d'associacions.
En França, la situacion economica d'Occitània butèt sos estatjants a emigrar de cap al Nòrd, dins l'airal de París e endacòm mai.

En 1945, l'Institut d'Estudis Occitans foguèt creat a Tolosa. Lo sieu Centre parisenc foguèt inaugurat en 1947. Dempuèi aquel jorn, e amb mai o mens de vam, l'Institut d'Estudis Occitans de París òbra per la difusion de la cultura occitana al Nòrd de Lèire.

Occitània e la lenga occitana

Occitània es lo nom donat als país de lenga occitana. Aquela lenga es o foguèt coneguda amb d'autres noms: roman (a l'Edat mejana), lenga d'òc (tèrme utilisat per Dante Alighieri), lenga mondina (de Raimond, nom dels comtes de Tolosa). Los noms de sos dialèctes son de còps utilisats per parlar de la lenga tota: provençal, gascon, lemosin, auvernhat. Font: Domergue Sumien, Linguistica Occitana

La lenga occitana es una lenga romanica, sortida del latin. Coneis, mercé sa situacion minorada, una fragmentacion dialectala de las grandas.

Destrian generalament tres ensems:

• lo nòrd-occitan (lemosin, auvernhat, vivaro-aupenc - en iranje sus la carta çai-dessús)
  
• l'occitan mejan (lengadocian e provençal)
  
• lo gascon
  

D'airals d'interferéncia (de transicion) existísson entre l'occitan e las lengas romanicas vesinas : amb lo francés (creissent) ; amb los dialèctes gallo-italics(parlars "gris")...

Tres enclavas occitanas demòran, Labastida-Clarença, enclava gascona en Bascoat, Sant Eutròpi, en Charanta, e La Gàrdia (Guardia Piemontese), enclava occitana en Calàbria (Sud de l'Itàlia).

I a tanben d'enclavas allofònas en Occitànie: ligurianas en Provença (Biòt, Vallauris); d'oïl en Gasconha (Petita Gavacharia de Montsegur, en l'Entre Duas Mars).

Sit editat per

IEO Paris,
chez Alexis Quentin
31, rue Vandrezanne,
75013 PARIS
France

Mail: ieoparis@free.fr
Adreça d'aqueth sit: http://ieo.paris.free.fr

Ja 14143 visitas